Stof tot nadenken
Voor het eerst heeft de Textiel Biënnale een geëngageerd thema: voedsel. Waar in eerdere edities de nadruk lag op ambacht en techniek, krijgt de bezoeker dit keer een uitgebreid menu voorgeschoteld, van ons afvalprobleem tot hamsteren in tijden van corona.
Alleen al door de stoffen, de kleuren, stiksels en pailletten is deze editie van de Textiel Biënnale in Museum Rijswijk een lust voor het oog. In de eerste zaal is het al meteen raak: op de vloer staat een enorme hoeveelheid wijnflessen, ingepakt in kleurrijke geruite stoffen. Voor zijn installatie ‘Kibii Wi Koni’ liet Marcel Pinas 2850 flessen door vrijwilligers inpakken in zogenaamde pangidoeken, een gebruik van de Surinaamse marrons om de medicinale inhoud van de flessen te beschermen tegen zonlicht. Ook de witte zakjes met kruiden, pasta en bonen die verderop in deze zaal aan de muur hangen, gemaakt van allerlei verschillende restjes stof, zijn heel aantrekkelijk om te zien. De Griekse Maria Ikonomopoulou laat in deze installatie, ‘Alteration’, zien hoe in Griekse keukens voedsel werd bewaard vóór de introductie van plastic zakjes. In de zaal boven, bij het werk ‘Pods’ van Sonja Cabalt, is het al helemaal moeilijk om het werk niet aan te raken: de grote installatie, opgebouwd uit onder meer zwarte vilten bolletjes en wollen draden, vraagt er echt om geaaid te worden. De smak- en kauwgeluiden die uit het binnenste van het werk komen weerhouden je er gelukkig van.
Kipblokjes De keuze voor het thema ‘voedsel’ heeft hier en daar tot gevolg dat het textiel een ondergeschikte rol speelt. Dat Benjamin Li zijn foto van het gerecht ‘Kipblokjes met Pikante Saus’ uit een Chinees restaurant verwerkte in een badhanddoek die over een radiator hangt, komt wat willekeurig over. Het artistiek-wetenschappelijk onderzoek van Arne Hendriks naar algen als alternatieve bron van proteïnen is boeiend genoeg, maar heeft niets met textiel te maken. En bij het bed met lege petflessen en een volle asbak uit het werk ‘5200 ml.’ van kunstenaarsduo L.A. Raeven, dat over eetstoornissen gaat, is textiel (het beddengoed?) ook bijzaak. Het lijkt alsof het museum eigenlijk twee verschillende tentoonstellingen tegelijk heeft willen organiseren: één over voedsel en één over textiel.
Technisch verbluffend Gelukkig zijn er genoeg werken te zien waar die twee lijnen wél heel mooi samenkomen. Het kabinet van de Britse Kate Jenkins, vol met blikjes waar vrolijke gebreide en gehaakte figuurtjes uit tevoorschijn komen, is technisch verbluffend, actueel, én fijnzinnig humoristisch. Ze reageert met haar werk op de begintijd van de coronapandemie, toen mensen massaal voedsel gingen hamsteren. Ze maakte sardientjes met mondkapjes op die uit hun blik puilen, Trump die uit een blik perziken oprijst (een verwijzing naar de impeachmentprocedure?) en een gespierde ananas uit een blikje waarop ‘Pineapple Hunk’ staat. De tentoonstelling wil eigenlijk te veel vertellen, bevragen en laten zien. Wat wel duidelijk wordt is dat textiel binnen de hedendaagse kunst, met de grote rijkdom van materialen en technieken, springlevend is.
‘Textiel Biënnale 2021. Food for Thought’, t/m 16 januari in Museum Rijswijk, Rijswijk, MK geldig, www.museumrijswijk.nl
Maria Ikonomopoulou, ‘Alteration’, 2021
Regula Maria Müller, ‘Kroon van Genot III’, 2011, courtesy Galerie Phoebus, Rotterdam
Kate Jenkins, ‘Food for Thought’, 2021
‘Textiel Biënnale 2021. Food for Thought’, t/m 16 januari in Museum Rijswijk, Rijswijk, MK geldig, www.museumrijswijk.nl
Hoofdbeeld: Zaaloverzicht Textiel Biënnale 2021 met de ‘Pods’ van Sonja Cabalt.